Hoe weten we dat homeopathische geneesmiddelen niet “gewoon suikerkorrels” zijn?
Laboratorium (klinische) experimenten laten zien dat homeopathische medicijnen niet alleen maar suikerkorrels zijn
Critici van homeopathie wijzen op het feit, dat homeopathische medicijnen zo sterk verdund zijn dat er ‘niets meer in zit’.
Dat zeggen zij omdat de basisstoffen die gebruikt worden om homeopathische medicijnen te maken zijn verdund voorbij het Getal van Avogadro (10-23). Dat wil zeggen, dat de vloeistof zo sterk is verdund dat er geen moleculen van de originele stof in te vinden zullen zijn – volgens Avogadro.
Het zijn deze ultra-hoge-verdunningen (UDH, homeopathische medicijnen met potenties hoger dan 12C of 24X) die weerstand oproepen, omdat ze niet kunnen werken op de manier waarop conventionele medicijnen werken, namelijk door middel van moleculen die direct invloed uitoefenen op de biochemie van het lichaam.
Over de hele wereld zijn onderzoekers bezig het werkingsmechanisme van deze medicijnen uit te pluizen. Dat mechanisme is eerder te vinden in de natuurkunde dan in de chemie. Alhoewel er verschillende theorieën worden onderzocht weten we tot op de dag van vandaag niet hoe homeopathische medicijnen werken.
Wat we wél weten is, dat veel laboratoriumstudies laten zien dat de UHD homeopathische medicijnen biologische effecten hebben die je niet ziet wanneer het alleen maar water of alleen maar suikerkorrels zijn, zoals bijvoorbeeld:
Homeopathisch bewerkte histamine toegevoegd aan witte bloedcellen (basofielen) kunnen deze cellen aanzetten tot het aanmaken van histamine
28 Wetenschappelijke publicaties zijn er inmiddels over dit onderwerp verschenen, waarvan 23 met positieve resultaten. 11 Publicaties werden beoordeeld als onderzoeken van hoge kwaliteit; daarvan hadden er 8 positieve resultaten getoond.1
De oudste studie meldde het verhinderen van degranulatie met UDH verdunningen van anti-IgE,2 maar deze initiële experimenten bleken niet reproduceerbaar.3,4
Latere studies gebruikten een aangepaste methode en gebruikten UHD van histamine; deze lieten wel positieve resultaten zien. Deze uitkomsten zijn herhaald in verschillende onafhankelijke laboratoria 5,6 net als in reeksen experimenten in verschillende centra.7
Homeopathische thyroxine, met een UHD potentie van 30X, vertraagt de mate waarin kikkervisjes in kikkers veranderen 8
Zijn deze resultaten slechts artefacten van ‘slecht onderzoek’?
Dit argument houdt bij nauwkeurige beschouwing geen stand, omdat zelfs experimenten met een hoge methodologische standaard laten zien dat UDH (oftewel hoge potenties) effect kunnen hebben.1
Waarom worden deze uitkomsten door sommige wetenschappers niet geaccepteerd?
Tot nu toe zijn de positieve uitkomsten nog niet stabiel genoeg geweest om door elke onderzoeker op elk moment te worden herhaald. Bijna 75% van de in vitro experimenten met UHD’s laten zien dat de oplossing effect heeft, en bijna 75% van de herhalingen was positief.1
Naarmate wetenschappers meer ervaring krijgen bij het experimenteren met hoge verdunningen, krijgen ze langzamerhand meer kennis over welke factoren de uitkomsten beïnvloeden waardoor de reproduceerbaarheid wordt verbeterd.9 De experimenten met basofielen en kikkers, die hierboven zijn beschreven, blijken tot nu toe het best te reproduceren te zijn. Ook wordt er voortgang geboekt bij het vinden van de best herhaalbare experimenten met planten.
Echter, totdat er een experiment wordt gevonden waarbij elk team bij elke herhaling hetzelfde resultaat krijgt, zal dit gebied controversieel blijven. Dit is de voortdurende uitdaging voor fundamenteel wetenschappelijke onderzoeken naar homeopathie.
De sleutel lijkt te liggen in de precieze bereiding van homeopathische medicijnen
Homeopathische medicijnen worden gemaakt van planten, dieren, mineralen of chemische bronnen. Het bronmateriaal wordt verdund en dan krachtig geschud. Het aantal keren dat dit wordt herhaald bepaald de kracht (de potentie) van het middel. Bijvoorbeeld een 6C medicijn is 1 op 100 verdund, dan geschud, en dat 6 keer.
Wanneer je alleen het bronmateriaal telkens weer verdunt, houd je natuurlijk alleen een niet werkzame oplossing over, ‘alleen water’. Het bijbehorende schudden tussen elke verdunning blijkt de informatie van het bronmateriaal over te dragen aan het water / de alcohol waar het mee verdund is.
Dit beeld wordt ondersteund door experimenten die laten zien dat niet geschudde oplossingen inactief zijn, terwijl wel geschudde oplossingen biologische effecten teweeg kunnen brengen; daarmee aangevend dat dit aspect van het productieproces essentieel is voor het maken van homeopathische medicijnen.10
Juist de fysisch-chemische veranderingen die het schudden teweeg brengen, en hoe water in staat is informatie van bronmaterialen die er in opgelost zijn, op te nemen is de grote vraag die onderzoekers proberen te beantwoorden.
- Witt CM, Bluth M, Albrecht H, Weisshuhn TE, Baumgartner S, Willich SN. The in vitro evidence for an effect of high homeopathic potencies–a systematic review of the literature. Complement Ther Med., 2007; 15(2): 128-38 | PubMed
- Davenas E, Beauvais F, Amara J, et al. Human basophil de-granulation triggered by very dilute antiserum against IgE. Nature, 1988; 333: 816–818 | PubMed
- Ovelgönne JH, Bol AW, Hop WC, van Wijk R. Mechanical agitation of very dilute antiserum against IgE has no effect on basophil staining properties. Experientia, 1992; 48: 504–508 | PubMed
- Hirst SJ, Hayes NA, Burridge J, et al. Human basophil degranulation is not triggered by very dilute antiserum against human IgE. Nature, 1993;366: 525–527 | PubMed
- Belon P, Cumps J, Ennis M, et al. Inhibition of human basophil degranulation by successive histamine dilutions: results of a European multi-centre trial. Inflammation Research, 1999; 48 (Suppl 1): S17–18 | PubMed
- Lorenz I, Schneider EM, Stolz P, et al. Sensitive flow cytometric method to test basophil activation influenced by homeopathic histamine dilution. Forschende Komplementärmedizin, 2003; 10: 316–324 | PubMed
- Belon P, Cumps J, Ennis M, et al. Histamine dilutions modulate basophil activation. Inflammation Research, 2004; 53: 181–188 | PubMed
- Harrer B. Replication of an experiment on extremely diluted thyroxine and highland amphibians. Homeopathy, 2013;102(1):25-303 | PubMed
- Endler P, Thieves K, Reich C, Matthiessen P, Bonamin L, Scherr C, Baumgartner S. Repetitions of fundamental research models for homeopathically prepared dilutions beyond 10(-23): a bibliometric study. Homeopathy, 2010; 99(1): 25-36 | PubMed | HRI Synopsis
- Betti L, et al. Effectiveness of ultra high diluted arsenic is a function of succussion number as evidenced by wheat germination test and droplet evaporation method. Int J High Dilution Res, 2013; 12 (44): 127–128 | Full text
